Hormoontherapie

Hormoonbehandeling bij borstkankers

Hormoonbehandeling voor de menopauze

In het geval van een hormoongevoelige borstkanker vóór de menopauze wordt getracht de oestrogeenproductie op te heffen door:

• ablatie van de eierstokken langs chirurgische weg (ovari-ectomie), aangevuld met medicatie, of
• enkel medicatie

Hormoonbehandeling na de menopauze

Het nut van de hormoonbehandeling na de menopauze, met het oog op hormoongevoelige borstkankers, is ruim bewezen. Twee verschillende behandelingen zijn beschikbaar.

• Ofwel worden de oestrogeencelreceptoren geblokkeerd met behulp van een geneesmiddel (Tamoxifen)
• Ofwel verhindert men de synthese van oestrogeen door de weefsels (vet, lever, spier, borst) die dit hormoon na de menopauze nog in kleine hoeveelheden produceren. Hiervoor gebruikt men een ander type medicatie (aromatase-inhibitoren).

Gunstige effecten van de hormoontherapie

Verschillende studies hebben aangetoond dat hormoonbehandeling, als aanvulling op chirurgie, leidt tot een duidelijke vermindering van:

•  de sterftecijfers door borstkanker
•  het recidivepercentage
•  het aantal kankers dat zich ontwikkelt in de andere borst

De behandeling met Tamoxifen heeft nog andere gunstige effecten, zoals:

• vermindering van de sterftecijfers door hart- en vaatziekten
•  bescherming tegen osteoporose (progressief brozer worden van de beenderen)

Hormoontherapie is een behandeling van lange duur. Normaal gezien duurt ze 5 jaar. Tegenwoordig beveelt men zelfs aan om ze tot 10 jaar lang toe te dienen.

Bijwerkingen zijn mogelijk

• Opvliegers, huiduitslag, discreet bloedverlies langs vaginale weg, jeuk aan de schaamspleet... De intensiteit hiervan verschilt van geval tot geval.
• Tamoxifen kan uitzonderlijk de ontwikkeling van een kanker van het baarmoederslijmvlies (of de baarmoeder) bevorderen. Daarom is het nodig elke vaginale bloeding te melden aan de huisarts en is een jaarlijks gynaecologisch onderzoek noodzakelijk.
• De aromatase-inhibitoren gaan soms gepaard met gewrichtspijn en een risico op osteoporose.

De voordelen wegen zwaarder dan het ongemak

De voordelen van de hormoonbehandeling overtreffen ruimschoots de ongemakken ervan.

Hormoonbehandeling bij prostaatkankers

De prostaat is een klier van de mannelijke geslachtsorganen die een rol speelt in de aanmaak van sperma. 

Hormoontherapie heeft een belangrijke plaats in de behandeling van prostaatkanker. 

Ze kan op zich gebruikt worden (als palliatieve behandeling als de kanker niet meer genezen kan worden), of in sommige gevallen in combinatie met andere behandelingen als radiotherapie en chirurgie. Dan heeft ze tot doel om de geneeskansen te verhogen.

Als een behandeling tenminste noodzakelijk is, wat niet altijd het geval is bij een zeer oude zieke met een niet zo agressieve vorm van prostaatkanker.

De hormoontherapier gaat voornamelijk gepaard met warmteopstoten en vermindering van de seksuele prestaties of impotentie. Bepaalde patiënten kampen met verschillende klachten (duizeligheid, huiduitslag, vermoeidheid, spierpijn, bloedarmoede,…). In zeldzame gevallen stelt men een gynaecomastie vast (zwelling van de tepels). Een andere bijwerking van hormoontherapie is wat genoemd wordt het “metaboolsyndroom”. Gewichtstoename, verhoging van het cholesterolgehalte in het bloed en een verhoogde bloeddruk doen het risico op hartproblemen toenemen.

Meer info over hormoontherapie tegen prostaatkanker vind je in de rubriek behandelingen bij 'Prostaatkanker'