Echografie

Wat is een echografie?

Een echografie is een medische beeldvormingstechniek met ultrasone geluiden. De echo is bijvoorbeeld een standaardonderzoek bij een zwangerschap. Een echo kijkt naar de zachte weefsels:

• van de organen, zoals het hart, de lever, de milt, de alvleesklier, de nieren, de prostaat, de blaas, de lymfeklieren
• van de schildklier en andere klieren
• van de bloedvaten (aders en slagaders)
• van de spieren, de pezen en de ligamenten

Waar dient een echografie voor?

Met een echografie kan de arts in een zacht weefsel kijken en zo afwijkingen als misvormingen, tumoren of bloedklonters vaststellen.
Bij kanker kan een echo:

• een verdacht letsel in een orgaan zichtbaar maken;
• als begeleiding dienen bij een biopsie om de plek te helpen lokaliseren waar het weefsel moet worden weggenomen;
• uitzaaiingen in bepaalde organen zichtbaar maken;
• de werking van het hart controleren en zijn vermogen om bloed te pompen. Zo’n onderzoek is voor bepaalde soorten van chemotherapie noodzakelijk;
• de vorm van sommige aders en de bloedstroom in die aders bekijken om bijvoorbeeld een veneuze trombose op te sporen.
  Een echografie doet geen pijn, is onschadelijk en heeft geen bekende bijwerkingen.

Hoe verloopt een echografie?

De arts brengt eerst een gel aan om de voortplanting van de geluidsgolven te vergemakkelijken. Dan houdt hij een sonde tegen de huid waar het te onderzoeken orgaan onder zit. De sonde zendt ultrasone geluiden uit die door de huid-, vet- of spierweefsels gaan. De arts krijgt die ultrasone tonen terug in de vorm van echosignalen. Een speciaal computersysteem vangt die signalen op en zet ze om in een zwart-witbeeld. Dat beeld wordt dan zichtbaar op de monitor.

Bijzondere voorzorgen

Soms vraagt een echografie wat voorbereiding.

• Voor een echografie van de buik moet je nuchter zijn. Je mag vier tot zes uur voor het onderzoek niet meer eten, drinken of roken.
• Voor een echografie van de blaas moet je een volle blaas hebben, zodat die duidelijk op het scherm te zien is. Je moet dan voor het onderzoek een liter water drinken en je mag niet plassen zolang het onderzoek niet is afgerond.
  Een echografie doet nooit pijn en is ook snel afgelopen. Het onderzoek duurt 10 tot 20 minuten, afhankelijk van de te onderzoeken zone.

De verschillende soorten echografie

Zij worden onderverdeeld volgens het soort zacht weefsel dat onderzocht wordt. Bij kanker heb je de volgende soorten echografie:

• De echografie van de buik helpt een tumor op te sporen in de organen in de buikholte, zoals de lever, de alvleesklier enz.
• De Doppler-echografie (ook echo-Doppler of Duplex genoemd) is een dubbel onderzoek via medische beeldvorming waarbij tegelijk een echografie (zwart-witbeeld) en een Doppler worden genomen. Bij de Doppler wordt de bloedstroom in de aders of de slagaders gemeten via ultrasone geluiden. Zo’n echo-Doppler maakt dus het bloedvatenstelsel zichtbaar en meet de snelheid van de bloedstroom. Het onderzoek is ook nuttig omdat bepaalde vormen van kanker het stollingsvermogen van het bloed beïnvloeden en er dan soms bloedproppen in de aders ontstaan (trombose). Met de echo-Doppler kan zo’n bloedklonter worden opgespoord.
• Bij de endovaginale echografie gaat de arts met een sonde in de vagina om de baarmoeder en/of de eileiders te bekijken.
• De echografie van de borsten wordt systematisch uitgevoerd bij borstkanker als aanvulling op de mammografie. Zo kunnen tumoren worden opgespoord die bij de mammografie soms onzichtbaar zijn. Een echo van de borsten kan ook als begeleiding dienen van de biopsie.
• De echografie van het bekken onderzoekt het bekkengebied met het kleine bekken, de geslachtsorganen en het rectum of de endeldarm.
• Voor de echografie van de prostaat brengt de arts een sonde in het rectum om de prostaat te onderzoeken.
• De echografie van de nieren brengt de nieren in beeld. Ze kan een tumor opsporen en/of een verwijding van de urineleiders als gevolg van de druk op deze buizen of omdat een tumor ze blokkeert.
• De echografie van de blaas maakt de blaas zichtbaar. Ze moet met een volle blaas gebeuren.
• De echocardiografie of echo van het hart controleert de toestand van het hart en zijn vermogen om bloed in de slagaders te pompen. Sommige chemotherapieën kunnen slechts worden opgestart als de hartfunctie goed is.
   

  ©Vivio