Kanker in cijfers

Kanker in de wereld

Wereldwijde schattingen voor het jaar 2012:

• het aantal nieuwe kankergevallen bedraagt 14,1 miljoen (7 427 000 mannen en 6 663 000 vrouwen)
• het aantal overlijdens als gevolg van kanker bedraagt 8,2 miljoen (4 653 000 mannen en 3 548 000 vrouwen)
• de meest frequente oorzaken voor overlijden als gevolg van kanker waren longkanker (bij mannen) en borstkanker (bij vrouwen)

De cijfers stijgen

Verwacht wordt dat de wereldwijde cijfers met betrekking tot kanker alleen maar kunnen verhogen. Dat heeft met drie essentiële factoren te maken:

• de toename van de wereldbevolking (van 6,1 miljard in 2000 naar 7,06 miljard in 2012 en normaliter 8,3 miljard in 2030)
• de vergrijzing van de wereldbevolking tegen 2030
• de achterliggende stijging van percentages van nieuwe kankergevallen (zelfs als de bevolkingsgrootte constant blijft en de spreiding over de leeftijden onveranderd blijft)

Door extrapolatie van deze gegevens mag worden verwacht dat er tegen 2030 wereldwijd elk jaar ongeveer 26,4 miljoen nieuwe kankergevallen en 17 miljoen overlijdens door kanker zullen worden geregistreerd.

Bron: World Cancer Report 2014 - International Agency for Research on Cancer (IARC)

Kanker in België volgens leeftijdscategorie

De meest frequente kankers volgens leeftijdscategorie

De incidentie van kankers varieert volgens de leeftijd. In België werden in 2011 vooral de volgende kankers gediagnosticeerd:

• Bij volwassenen vanaf 45 jaar: prostaat-, borst-, long- en dikkedarmkanker
• Bij adolescenten en jongvolwassenen (15-44 jaar): tumoren op de genitale organen (teelbal, baarmoederhals,...), hematologische kankers (bloed), melanomen (huidkankers)
• Bij kinderen (0-15 jaar): leukemie, hersentumoren

Mortaliteit per kanker per leeftijdscategorie

De sterftecijfers voor de verschillende kankers variëren eveneens volgens de leeftijd. In België veroorzaakten de volgende kankers in 2009 de meeste overlijdens:

• Bij kinderen en jongvolwassenen (0-29 jaar) zijn leukemie, hersen- en botkankers de belangrijkste veroorzakers van overlijden door kanker.
• Omstreeks 30 jaar worden borstkanker (bij de vrouwen) en longkanker (bij de mannen) de belangrijkste oorzaken van overlijden door kanker.
• Bij volwassenen vanaf 45 jaar:

  • Bij de mannen: 1 overlijden door kanker op 3 wordt veroorzaakt door een longkanker

  • Bij de vrouwen: 1 overlijden door kanker op 5 wordt veroorzaakt door een borstkanker

De Belgische demografische situatie

Op 1 januari 2012 telde België, op een totale bevolking van 11 035 948 inwoners (5 413 801 mannen en 5 622 147 vrouwen):

• 17 % mensen van 65 jaar of ouder
• 4,7% mensen van 80 jaar of ouder

De prognose is dat de groep van 65-plussers vanaf 2060 ongeveer 26% van de Belgische bevolking zal uitmaken.

Deze gegevens zijn belangrijk om het hoofd te bieden aan kanker, zeker als men weet dat de gemiddelde leeftijd op het moment van de diagnose 67 jaar is voor de mannen, tegen 65 jaar voor de vrouwen. 1 man op 3 en 1 vrouw op 4 wordt met deze ziekte geconfronteerd voor zijn/haar 75e verjaardag. We herinneren er ook nog aan dat in 2009 in België 27 210 mensen het leven lieten als gevolg van een kanker.

Spreiding van kankers over mannen/vrouwen in België

Kankergevallen 

In 2011 werden 64 301 nieuwe kankergevallen geregistreerd.

• Er werden meer kankers vastgesteld bij mannen (34 600) dan bij vrouwen (29 701). 
• Kanker treft vooral de ouderen: ongeveer 64% van de vrouwen en 75% van de mannen zijn minstens 60 jaar op het ogenblik van de diagnose. 
• 1 man op 3 en 1 vrouw op 4 zal een kanker hebben voor zijn/haar 75e verjaardag.

De meest frequente kankers

De meest frequente kankers zijn:

• voor de mannen: prostaatkankers, gevolgd door longkankers en dikkedarmkanker
• voor de vrouwen: borstkankers (meer dan een derde van alle kankers bij vrouwen), gevolgd door dikkedarmkankers en longkankers

Mortaliteit

In België zijn in 2008 in totaal 27 210 mensen gestorven als gevolg van een kanker.

•  11 878 vrouwen
•  15 140 mannen

Overlevingscijfers

Dokters gebruiken de overlevingscijfers om de doeltreffendheid van behandelingen te evalueren. Sommige zieken willen de overlevingsstatistieken kennen, terwijl anderen dat nutteloos vinden of er misschien liever niet mee geconfronteerd worden.

Het gaat alleen maar om statistische gegevens die worden berekend op grote groepen patiënten en die dus sterk kunnen afwijken van elk individueel geval.

Vele factoren kunnen de perspectieven van een individuele patiënt beïnvloeden:

•  zijn algemene gezondheidstoestand
•  het type kanker dat hem getroffen heeft
•  de graad van ontwikkeling van de kanker 
•  de manier waarop hij reageert op de behandeling
•  ...

Uw dokter kent uw specifieke situatie. Hij kan u vertellen hoe u in uw specifiek geval de overlevingscijfers moet interpreteren.

Het Kankerregister: een onmisbaar meetinstrument

Een Belgisch kankerregister: Stichting Kankerregister

België beschikt sinds 2005 over een performant kankerregister. Voor onze Stichting, die de oprichting van dit register ruim gefinancierd heeft, gaat het om het eindresultaat van een lang geleden aangegaan engagement.

Het kankerregister stond bij zijn oprichting voor een zware uitdaging: complete en betrouwbare cijfers inzamelen voor het hele land. In Vlaanderen bestond al een performant registratiesysteem. Brussel en Wallonië hinkten op dat moment achterop. Intussen werd het werk van het register vergemakkelijkt door een specifiek wettelijk kader. Dankzij flinke financiële ruggensteun van onze Stichting kon de achterstand ingehaald worden.

Het Belgische register wordt beheert door de Stichting Kankerregister en beschikt nu over een registratienetwerk dat ziekenhuizen, ziekenfondsen, laboratoria voor pathologische anatomie en hematologen verenigt.

 Waarvoor dient een register?

De rol van een register is primordiaal voor de volksgezondheid. Het maakt onder andere mogelijk:

•  identificatie van bepaalde risico's, evaluatie van de preventie
•  opsporing en kwaliteit van de zorgverlening
•  planning van de structuren en het aanbod van zorgverlening

Met een Belgisch kankerregister kunnen we ook een bijdrage leveren op het internationale niveau. Door hun resultaten bijeen te brengen, maken de nationale registers veel ruimere analyses mogelijk.

De gegevens over België of over de verschillende regio's van het land zijn te raadplegen op de website www.kankerregister.org.