Vloeibare biopsieën

Groeiende interesse in vloeibare biopsieën

Als er een tumor aanwezig is in het lichaam, laat die stukjes genetisch materiaal (circulerend DNA en RNA) en tumorcellen (CTC, of circulating tumour cells) achter in de bloedsomloop. Die cellen en dat materiaal bevatten heel veel informatie die dankzij een gewone bloedafname toegankelijk wordt (vandaar ook de naam “vloeibare biopsie), waaronder ook informatie over specifieke mutaties die wijzen op de aanwezigheid van kankercellen. Die informatie kan vrij snel geanalyseerd worden dankzij de nieuwste ontwikkelingen in moleculaire biologie (NGS, PCR, enz.). Die nieuwe technologieën laten ons bijvoorbeeld toe om gerichte mutaties van oncogenen op te sporen (zoals KRAS, EGFR, BRAF, TP53, HER2, KIT, enz.) die kunnen dienen als biomerkers voor tumoren.

Vloeibare biopsieën bieden nog meer voordelen: ze zijn minder invasief dan een weefsel biopt, laten ons (in bepaalde gevallen) toe de diagnose te verfijnen en de reactie op de behandeling te voorspellen en/of op te volgen. Bovendien kunnen we dankzij vloeibare biopsieën ook uitzaaiingen of resistentie tegen de behandeling opsporen in een vroeg stadium.

Zal deze techniek dan gaandeweg de klassieke weefselbiopsie gaan vervangen? Waarschijnlijk niet, omdat de klassieke weefselbiopsie ons bijkomende informatie verschaft, onder meer over de tumoromgeving en andere biologische parameters. Het is dus waarschijnlijker dat de technieken elkaar aanvullen.

Bovendien zijn vloeibare biopsieën niet voor alle soorten tumoren even doeltreffend. Het klinisch nut en de doeltreffendheid van vloeibare biopsieën moeten in de komende jaren nog verder onderzocht worden door middel van klinische studies. Het is echter wel duidelijk dat dit soort ontwikkelingen de geneeskunde steeds verder gaan personaliseren, waardoor ze kan aangepast worden aan de verschillende stadia van de ziekte.

Bronnen

• Jordan Bertrand, Med Sci, 31, 8-9, 2015, pp 805-807

• Harlé A. & Merlin J.-L., ann Biol Clin, 71,1, pp 89-97