Alcohol en kanker
Een groot deel van de bevolking weet niet dat alcohol kanker kan veroorzaken. Alcohol kan nochtans het risico op verschillende kankers doen toenemen: mond- en keelholte; strottenhoofd, slokdarm, lever, maag, borst (bij vrouwen) en dikkedarm en endeldarm. Enkel overgewicht en tabak doen het ‘beter’ en veroorzaken nog meer types kanker (meer dan tien). Wereldwijd is alcohol verantwoordelijk voor minimum 4% van de kankers en worden 12,5 % van de alcohol gerelateerde overlijdens veroorzaakt door kankers.
Alcoholconsumptie beperken
De gulden middenweg lijkt een matige consumptie van geen tot max. tien alcoholconsumpties per week. Ontdek onze tips om minder alcohol te drinken.
Bij deze hoeveelheid vermelden sommige studies niet alleen geen schadelijkheid, maar zelfs gezondheidsvoordelen. Maar dergelijke bescherming zou eerder gelden voor hart- en vaatziekten dan voor kanker. Bovendien toonden andere onderzoeken van de voorbije jaren wél een verhoging van het kankerrisico (vooral voor borstkanker bij vrouwen en voor kankers van mond- en keelholte, slokdarm, maag, dikkedarm en endeldarm), zelfs bij minder dan één consumptie per dag. Zo zou bijvoorbeeld het risico op borstkanker na de menopauze met ongeveer 11% verhogen per alcoholconsumptie… Vrouwen met een verhoogd risico op dit type kanker drinken dan ook beter helemaal geen alcohol.
Alcohol en tabak : een ongezond huwelijk
Het risico op de ontwikkeling van kanker neemt vooral sterk toe als je rookt. De gecombineerde effecten van tabak en alcohol zijn bijzonder schadelijk. Wanneer het risico op slokdarmkanker 1 is bij iemand die niet rookt en met mate drinkt (1 à 2 glazen alcoholhoudende drank per dag), dan stijgt dat risico tot 10 bij het roken van 10 sigaretten en het drinken van 4 glazen alcoholhoudende drank per dag. In het geval van 30 sigaretten en 8 glazen alcoholhoudende drank per dag, bereikt het risico 100.
We mogen ook niet vergeten dat alcohol het risico op andere aandoeningen zoals leverziekten (gaande tot levercirrose en mogelijk leverkanker) en op verkeersdoden doet toenemen.
Onrechtstreeks verband met overgewicht
Er is ook een onrechtstreeks verband tussen alcohol en overgewicht. Alcohol bevat namelijk veel calorieën. Na vetten (9 kcal/g) is alcohol de ‘voedingsstof’ die het meest calorieën levert (7 kcal/g).
Zelfs een glas wijn …
Eén Belg op drie denkt dat een dagelijks glas wijn het risico op kanker verkleint. Dat klopt niet! Wijn is niet minder gevaarlijk dan bier of sterke drank als het aankomt op het risico op kanker. Het is de hoeveelheid alcohol die het verschil maakt. Elk glas alcoholische drank bevat ongeveer eenzelfde hoeveelheid alcohol (10 gram alcohol), of het nu gaat om een glas wijn (10 cl), een glas bier (25 cl) of een glaasje sterkedrank (3,5 cl).
Vrouwen worden niet gespaard
Van de jaarlijks 704.000 nieuwe gevallen van alcohol gerelateerde kanker in de wereld, steekt borstkanker er bovenuit: dit type kanker vertegenwoordigt 27% van de nieuwe gevallen, gevolgd door dikkedarmkanker (23% van de nieuwe gevallen). Overal ter wereld wordt een stijgend alcoholgebruik vastgesteld bij vrouwen.
Mechanisme
Er wordt nog steeds onderzoek verricht naar hoe alcohol kanker veroorzaakt. Alcohol (ethanol) is een kankerverwekkende stof die ons erfelijk materiaal (DNA) beschadigt. Het verhoogt ook niveaus van bepaalde hormonen die kanker in de hand werken. Alcohol kan ook het niveau verhogen van oestrogenen en andere hormonen, die in verband worden gebracht met bepaalde borstkankers. Mogelijk maakt alcohol het ook makkelijker voor kankerverwekkende stoffen om in lichaamscellen te geraken. En tot slot verhindert alcohol mogelijk de opname van foliumzuur in het lichaam. Ook dat kan het kankerrisico verhogen.
Download de publicatie: Alcohol en Kanker
Referenties
-
American Institute for Cancer Research. Alcohol and Cancer: What’s the Risk. AICR’s eNews, February 1, 2018.
-
American Institute for Cancer Research. CRU: Women Drinking Increasing Amounts of Alcohol, More Cancer Risk Cancer Research Update. November 5, 2016.
-
Bagnardi, V. et al., Light alcohol drinking and cancer: a meta-analysis. Annals of Oncology [online], August 2012
-
Cao Y, Willett WC, Rimm EB, et al. Light to moderate intake of alcohol, drinking patterns, and risk of cancer: results from two prospective US cohort studies. BMJ. Published online August 18 2015
-
Nieuws kanker.be : Alcohol, een nauwelijks bekende risicofactor voor kanker
-
www.wcrf.org/int/cancer-facts-figures/link-between-lifestyle-cancer-risk... 2.2017
-
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research; Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer, a Global Perspective; Washington D.C. AICR, 2007.
-
World Health Organization. Global status report on alcohol and health. 2014.
