Asbest en kanker
De vezelachtige textuur en de chemische samenstelling van asbest maken van dit product een schadelijk goedje. Het inademen van de asbestvezels of het asbeststof kan ernstige aandoeningen veroorzaken zoals asbestose (wat een afname van de ademhalingscapaciteit veroorzaakt), longkanker, strottenhoofdkanker en mesothelioom (borstvlies- of buikvlieskanker). De schadelijkheid van asbest is al vele jaren gekend, maar het duurde twintig jaar vóór er een strenge wetgeving ter zake kwam. Sinds 1998 zijn het gebruik en de recyclage van asbest en van de materialen die asbest bevatten, in ons land verboden.
Verbod betekent niet dat asbest verdwenen is
De interessante eigenschappen van asbest (vuurvastheid, thermische en geluidsisolatie) hebben bijgedragen tot de ruime verspreiding ervan. Ze zorgen ervoor dat asbest, ondanks zijn giftigheid, nog sterk aanwezig is, bijv. op tal van plaatsen in onze woningen: in golfplaten, bloembakken, afvoerbuizen, isolatie van verwarmingsbuizen, isolatie van elektrische huishoudtoestellen... Er is echter geen reden tot paniek! Er bestaat helemaal geen gevaar zolang de bewuste materialen in goede staat verkeren. De asbestvezels zitten er immers in vast en kunnen niet vrijkomen in de omgeving.
Al dan niet verwijderen?
De aanwezigheid van asbest is niet noodzakelijk gevaarlijk. Het risico op inademen bestaat alleen wanneer de asbestvezels loskomen van het materiaal waar ze in zitten. Een dergelijke situatie kan zich voordoen tijdens werken (boren, zagen, schuren) of wanneer de materialen die asbest bevatten, uiteenvallen. Het risico binnenshuis is met andere woorden heel laag voor zover de asbestvezels stevig vastzitten in het materiaal. Een bepaald materiaal dat asbest bevat, moet dus alleen maar verwijderd worden wanneer het beschadigd of aangetast is.
Praktische tips bij het verwijderen
In een aantal gevallen is het mogelijk om zelf asbestbevattende materialen te verwijderen. Let daarbij wel op de volgende veiligheidsmaatregelen:
- Draag de nodige bescherming (overall, speciaal filtermasker P3). Aangezien de vezels zich vasthechten aan je werkplunje, is het aangeraden om wegwerpbare kleding te dragen.
- Zorg ervoor dat je de asbestinstallatie niet beschadigt (niet breken).
- Maak het materiaal nat om te vermijden dat de vezels zich in de lucht verspreiden.
- Gebruik geen stofzuiger maar reinig met water.
- Meng de asbest niet met ander afval.
Wanneer de operatie te complex en te gevaarlijk is om op je eentje uit te voeren, schakel je best een firma in die gespecialiseerd is in het slopen en verwijderen van asbesthoudend afval. De adressen van deze firma’s vind je terug op de website van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Zie www.meta.fgov.be.
Wat te doen met het afval?
Asbest en de materialen die asbestvezels of asbesthoudend stof vrijgeven, moeten worden opgeslagen en vervoerd in een speciale hermetische verpakking die bovendien schok- en scheurbestendig moet zijn. Het afval wordt vervolgens verwerkt volgens de bepalingen die van kracht zijn in het betrokken gebied. De wettelijke bepalingen variëren van gewest tot gewest. Zelfs tussen de gemeenten onderling kunnen er verschillen optreden.
Om te weten of dit soort afval toegelaten is en onder welke voorwaarden, ga je te rade bij de gemeentelijke milieudiensten of bij de volgende gewestelijke instanties.
- Voor Brussel: Leefmilieu Brussel – Brusselse Instituut voor Milieubeheer (BIM), Gulledelle 100, 1200 Brussel, tel. 02 775 75 75, mail: info@ibgebim.be
- Voor Vlaanderen: Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), Stationstraat 110, 2800 Mechelen, tel. 015 28 42 84, mail: info@ovam.be
- Voor Wallonië: Office Walllon des Déchets, Avenue Prince de Liège 15, 5100 Jambes, tel. 081 33 65 75, mail: owd.dgme@mrw.wallonie.be
Meer informatie:
- Medische Milieukundigen (MMK’s), www.gezondheidenmilieu.be (ga naar rubriek ‘gezondheidsthema's’, ga naar categorie ‘asbest’
- Uitvoerige en geïllustreerde brochures verkrijg je bij de Federale Overheidsdienst (FOD), tel. 02 233 42 14, www.health.fgov.be
