Wetenschappelijk onderzoek leert ons steeds meer over het verband tussen voeding en kanker. Onderzoek wijst uit dat er een verband bestaat tussen voeding, gewicht en verschillende kankers. Maar deze verbanden zijn complex en tal van hypothesen moeten nog bevestigd worden.
In voeding zitten namelijk stoffen die het risico op kanker, behalve positief, ook negatief kunnen beïnvloeden.
Het ligt voor de hand om te denken dat enkel en alleen de kankerverwekkende stoffen in de voeding verantwoordelijk zijn voor de vorming van kanker. Dit klopt slechts ten dele. Ze verklaren de relatie tussen voeding en kanker niet volledig. Ook stoffen die kanker kunnen helpen voorkomen of die kankerverwekkende bestanddelen neutraliseren, spelen een rol. Kanker is bovendien het resultaat van verschillende wijzigingen op cellulair niveau. Sommige daarvan zijn gelinkt aan onze levenswijze, andere zijn erfelijk bepaald.
Voeding is anders gezegd slechts één van de bepalende factoren bij het ontstaan van kanker. Een team eminente wetenschappers kwam intussen wel tot de conclusie lichaamsgewicht, fysieke activiteit en voeding het risico kunnen beïnvloeden voor ongeveer 30% van alle kankers. Het totale sterftecijfer aan kanker, waarin voeding een rol speelt, schommelt tussen 10 en 70 %, wat niet verwonderlijk is als je weet dat niet alleen de voeding het risico op kanker bepaalt.
Wetenschappelijk gezien zijn er momenteel voldoende aanwijzingen dat een gezond gewicht, de consumptie van 5 porties fruit en groente per dag (in totaal 500 g), en voldoende volkorenproducten in je voeding het risico op bepaalde kankertypes helpen verminderen.
Voor voeding geldt: er bestaan geen goede of slechte voedingsproducten, wel een goed of slecht voedingspatroon.
Toch ligt in de kankerpreventie ook meer en meer de nadruk op het ‘genieten van eten’. Het is belangrijk om je gezonde voeding zorgvuldig uit te kiezen en te plannen. En neem ook best voldoende tijd om aan tafel te genieten van je maal-‘tijd’.
Risico aangetoond:
Mogelijk risico:
Risico niet aangetoond:
Sommige kankertypes hebben een verband met “voedingsgerelateerde factoren”. Dat wil zeggen dat een hoge consumptie van bepaalde voedingsstoffen je risico op een bepaalde kanker kunnen verhogen. Zo is bijvoorbeeld bewezen dat alcohol het risico verhoogt op kankers van mond- en keelholte, strottenhoofd, slokdarm, maag, lever, borst (bij vrouwen) en dikkedarm- en endeldarm.
Hieronder vind je een overzicht van de voedingsgerelateerde factoren waarvan het verband met een bepaald kankertype aangetoond is, of er een sterk vermoeden bestaat.
Dit wil in geen geval zeggen dat een bepaald kankertype kan voorkomen worden door uitsluitend de hieronder opgenomen aanbevelingen te respecteren. Bij het ontstaan van kanker spelen altijd verschillende factoren een rol. Andere factoren zijn bijvoorbeeld erfelijkheid, roken, infecties enzovoort.
De factoren die hieronder aangehaald worden (vetgedrukt) kunnen u wel helpen het risico op een bepaald kankertype te verminderen. Klik op de factor om de huidige aanbevelingen errond te raadplegen.
Vermoedelijk risico |
|
Vermoedelijke bescherming |
Bewezen risico |
|
Vermoedelijke bescherming |
|
Referentie
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report. Diet, Nutrition, Physical Activity, and Breast Cancer. 2017. Available at: wcrf.org/breast cancer-2017. All CUP reports are available at wcrf.org/cupreports.
Vermoedelijk risico |
|
Bewezen bescherming |
|
Referentie
World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research -Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity, and Prostate Cancer. 2014. Available at: www.wcrf.org/sites/default/files/Prostate-Cancer-2014-Report.pdf
Arab L. et al. “Adherence to the World Cancer Research Fund/American. Institute for Cancer Research Recommendations Reduces Cancer Aggressiveness among African and Caucasian Americans.” Nutrition and CancerVolume 65, Issue 5, 2013.
Brasky T.M. et al. Plasma Phospholipid Fatty Acids and Prostate Cancer Risk in the SELECT Trial.JNCI J Natl Cancer Inst (2013) 105(15): 1132-1141.
Bewezen risico |
|
Vermoedelijk risico | |
Bewezen bescherming | |
Vermoedelijke bescherming |
|
Referenties
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report. Diet, Nutrition, Physical Activity, and Colorectal Cancer. 2017. Available at www.wcrf.org/colorectal-cancer-2017 .All CUP reports are available at www.wcrf.org/cupreports
Bewezen risico | |
Vermoedelijk risico | |
Vermoedelijke bescherming |
|
Referenties
Bagnardi, V. et al., Light alcohol drinking and cancer: a meta-analysis. Annals of Oncology [online], August 2012
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research; Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer, a Global Perspective.2018
Bewezen risico | |
Vermoedelijke bescherming | Tot 2 alchoholconsumpties per dag (Let op! Alcohol, zelfs bij minder dan 2 consumpties per dag, kan het risico op verschillende andere kankers doen toenemen. Daarvoor is geen vermoedelijke, maar overtuigende bewijskracht. Drink daarom bij voorkeur geen alcohol, beperk je in ieder geval tot max. 1 consumptie per dag.) |
Referentie
World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity and Kidney Cancer. 2015. Available at: wcrf.org/kidney-cancer-2015
Bewezen risico |
Referentie
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Continuous Update
Project Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Pancreatic Cancer. 2012. Available at http://www.dietandcancerreport.org.
Bewezen risico |
|
Vermoedelijk risico |
Referentie
Bagnardi, V. et al., Light alcohol drinking and cancer: a meta-analysis. Annals of Oncology [online], August 2012
World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity and Oesophageal Cancer. 2016. Available at: wcrf.org/oesophageal-cancer-2016.
Vermoedelijk risico |
|
Referentie
World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research.Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity and Stomach Cancer. 2016. Available at: wcrf.org/stomach-cancer-2016.
Bewezen risico | |
Vermoedelijk risico | |
Vermoedelijke bescherming |
|
* Waar de glycemische index (GI)** alleen rekening houdt met de kwaliteit van koolhydraten in een voedingsmiddel, houdt de glycemische last (GL) ook rekening met met het aantal koolhydraten in een voedingsmiddel. En ook met stoffen die de glycemie doen dalen (zoals vezels) wordt bij de GL rekening gehouden. Producten als wit brood en gefrituurde aardappelen hebben een hoge GL, in tegenstelling tot volkorenbrood en gekookte aardappelen. Producten met lage GI hebben altijd een lage GL, zoals zilvervliesrijst, pasta, peulvruchten en fruit.
** De glycemische index (GI) is een maat die voedingsmiddelen en dranken rangschikt volgens het effect dat ze hebben op de bloedsuikerwaarden (= glycemie). Een voedingsmiddel met lage GI doet de bloedsuiker weinig stijgen, een met hoge GI veel.
Referentie
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Endometrial Cancer. 2013. Available at http://www.dietandcancerreport.org.
Vermoedelijk risico |
Referentie
World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report. Food, Nutrition, Physical Activity, and the Prevention of Ovarian Cancer 2014. Available at http://www.dietandcancerreport.org/cup/cup_resources.php
Bewezen risico |
|
Vermoedelijke bescherming |
|
Referentie
World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity and Liver Cancer. 2015. Available at: http://wcrf.org/sites/default/files/Liver-Cancer-2015-Report.pdf
Vermoedelijk risico |
Referentie
World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity and Gallbladder Cancer. 2015. Available at: www.wcrf.org/Gallbladder-Cancer-2015 .
Bewezen risico |
|
Vermoedelijke bescherming |
|