Haarverf en kanker: privé of beroepsmatig gebruik?

De kleurstoffen in haarverf zijn een risicofactor voor sommige kankers. Wel dient meteen een duidelijk onderscheid gemaakt tussen mensen die hun haar laten kleuren of zelf kleuren, en kappers.

Mensen die hun haar laten kleuren of zelf kleuren lopen geen risico. Experts van de gerenommeerde Amerikaanse Food and Drug Administration stellen dat de producten die momenteel op de markt zijn, streng gecontroleerd zijn en dat de onafhankelijke onderzoeken geen enkel verschil qua percentage kankers aantonen bij mensen die haarkleurmiddelen gebruikten en mensen die er geen gebruikten. Het International Agency for Research on Cancer (IARC) steunt deze conclusie. Zij is van mening dat huishoudelijk gebruik van haarkleurmiddelen niet beschouwd kan worden als kankerverwekkend voor de mens.

Beroepsmatige blootstelling aan kleurstoffen niet zonder risico

Kappers daarentegen lopen wel een risico: blaaskanker. 

In de Verenigde Staten en Europa zijn naar schatting 2 miljoen mensen beroepsmatig actief in het kappersvak, onder wie 80 à 85 % vrouwen. Aangezien deze mensen regelmatig aan verschillende mogelijk toxische stoffen worden blootgesteld, werden talrijke studies uitgevoerd om de hypothese van een verhoogd risico voor de ontwikkeling van bepaalde kankers bij kappers te testen.

De aandoening die in deze context veruit het meest werd onderzocht, is blaaskanker. De reden hiervoor is te zoeken aan het eind van de jaren 1970. Toen speelde het gebruik van kleurstoffen al een rol in de ontwikkeling van deze kanker bij werknemers uit de sector van de kleurstoffen en pigmenten. Sinds het begin van de jaren 1980 is de samenstelling van de kleurmiddelen ingrijpend veranderd. 

Verhoogd risico op blaaskanker

Het International Agency for Research on Cancer (IARC) onderzocht de belangrijkste verbindingen van meer dan 5.000 producten in het kappersvak. In 1993 kwam het agentschap tot het besluit dat een herhaalde blootstelling waarschijnlijk kankerverwekkend is voor de mens.

De meeste van deze studies wezen op een sterk verhoogd risico van blaaskanker bij mannelijke kappers. En dit verhoogde risico is onmogelijk alleen toe te schrijven aan tabakgebruik, dat eveneens een rol speelt bij blaaskanker – parallel werd immers geen stijging van het aantal longkankers vastgesteld. Het verhoogde risico zou verband houden met een vroegere blootstelling, meer in het bijzonder aan brillantines op basis van aromatische amines (vooral paradimethylaminobenzeen). Het risico is niet significant voor vrouwelijke kappers. 

Voor andere types van kanker (longen, eierstokken, lymfomen) zijn er onvoldoende gegevens beschikbaar. Of de resultaten van verschillende studies zijn niet samenhangend, zodat geen conclusies kunnen worden getrokken.

Meer informatie

• European Journal of Cancer Prevention, Epidemiological evidence on hair dyes and the risk ofcancer in humans, La Vecchia C. et al

• Les cancers professionnels, tome 2, Pairon J.-C. et al, Editions Margaux Orange, 2001. Update: februari 2008