Pesticiden en de wetgeving

Goedkeuring van pesticiden

In België is het verboden om producten te verkopen of te gebruiken die niet vooraf werden goedgekeurd door het ministerie van Landbouw. Die officiële goedkeuring wordt verkregen na overleg met het Erkenningscomité en na advies van het ministerie van Gezondheid. De goedkeuring is niet van toepassing op geëxporteerde pesticiden, wat paradoxaal kan klinken aangezien we dus wel voedingsmiddelen mogen importeren die met de betrokken pesticiden werden behandeld.

Het Erkenningscomité heeft als taak om de aanvragen ter commercialisering van een fyto-farmaceutisch preparaat te bestuderen. Het comité stelt de voorwaarden vast waaraan het product moet beantwoorden.

• Indien het gaat om een nieuw ontwikkeld product of een bestaand actief product met een nieuw toepassingsdoel, legt het Erkenningscomité het betrokken bedrijf de verplichting op om het product aan testen te onderwerpen door een officieel onderzoeksinstituut van het ministerie van Landbouw. De testen moeten de efficiëntie van het product bij de bestrijding van parasieten, het selectieve vermogen en de veiligheid van het product tegenover gastplanten aantonen en de gepaste doses en gebruikswijze bepalen die met een goede landbouwethiek overeenstemmen. Het bedrijf moet op vraag van het comité ook een staal ter analyse voorleggen en dat aan bepaalde fysisch-chemische studies onderwerpen. Wanneer het bedrijf aan alle eisen van het comité heeft voldaan, zal dat een uitspraak vellen. Als het advies positief is, legt het comité de goedkeuringsvoorwaarden vast: de dosis en de gebruikswijze, de toxicologische klasse, de toegelaten concentraties aan residuen, de periode die men moet respecteren tussen de behandeling en de oogst, het gevarensymbool en de veiligheidsvoorschriften die op de verpakking vermeld moeten worden. Het ministerie van Landbouw zal vervolgens de goedkeuring met vermelding van het toegeschreven goedkeuringsnummer naar het bedrijf in kwestie opsturen. Dit nummer en de opgelegde voorwaarden bepaald in de goedkeuringsakte moeten op het etiket en op de verpakking vermeld staan. 

• De eisen van het Erkenningscomité kunnen beperkt worden indien het gaat om een reeds gebruikt product waarvan de voorwaarden en de gebruiksmodaliteiten reeds gekend zijn en waarvoor het ministerie van Gezondheid haar advies al uitgesproken heeft (toxicologische klasse, toegelaten concentratie van residuen, behandelingstermijn). Toch is het de gebruikelijke procedure dat het product een analyse en fysisch-chemische studies moet ondergaan die overeenstemmen met het type product.

Toepassing van de wetten en richtlijnen

De talrijke wetten en richtlijnen van de laatste jaren op het vlak van het behoud, de commercialisering en het gebruik van pesticiden voor agrarische doeleinden (KB van 28 februari 1994), de milieuvoorwaarden voor biociden (VLAREM), de richtlijnen voor de geïntegreerde fruitteelt (KB 22/1/96, MB 1/03/96, MB 25/3/96), de controle van de waterwinningsgebieden (MB 27/3/86), de controle van verstuivers (MB 9/6/95, 22/12/95), licenties voor verstuivers en de gedragsregels vervat in de deontologische landbouw, die in de komende jaren van kracht zullen zijn, vormen het levende bewijs dat de overheid deze materie ernstig neemt. De controle van de residuen, zoals bepaald bij wet, zal geleidelijk verstrengen. Uit controles op het gebruik van pesticiden tussen 1994 en ‘95 blijkt dat het aantal overtredingen bij de teelt van bepaalde landbouwproducten (vooral bij groene groenten) hoger ligt in vergelijking met andere (bijvoorbeeld fruit).

Ondanks de wetgeving blijven er heel wat vragen. Zo houdt men bijvoorbeeld geen rekening met de eventuele toxiciteit van combinaties van chemische producten (cocktaileffect). Zowel in het belang van de consument als van de producent moet men alert blijven.