Getuigenis: Prof. Joost Schymkowitz - Scientific Grants 2018

hoofdaanvrager van het project "Eiwit aggregatie voor de behandeling van kanker". (project ref. FAF-F/2018/1174, 2019-2022)

Iedereen die weleens een ei heeft gekookt, weet wat proteïne aggregatie is: een doorzichtige oplossing van proteïnen verandert in een klonterige witte massa.  Maar proteïnen kunnen ook aggregeren zonder te koken, en dat is het proces dat ik bestudeer in het labo dat ik samen met prof. Frederic Rousseau heb opgericht. Dit proces heet amyloïde aggregatie en het is geweten dat het de normale functie van levende cellen kan verstoren, bijvoorbeeld in ouderdomsziektes zoals dementie.

We hebben een technologie ontwikkeld die “gerichte proteïne aggregatie” heet om gebruik te maken van het aggregatieproces om overactieve proteïnen selectief te remmen, met als doel zo een therapeutisch voordeel te halen door bijvoorbeeld een eiwit dat celgroei bevorderd uit te schakelen.

We hebben gezocht naar manieren om deze technologie te gebruiken voor de behandeling van kanker. We hebben al aangetoond dat het mogelijk is om de vermenigvuldiging van kankercellen te vertragen door de gerichte aggregatie van specifieke factoren die de kankercellen nodig hebben voor de groei. We hebben in bacteriën kunnen aantonen dat het mogelijk is om op grote schaal eiwitaggregatie in een cel te veroorzaken – denk aan wat er gebeurd tijdens het koken van een ei - en we hebben getoond dat dit zeer giftig is voor de cellen.

Wat we doen in het huidige project is zoeken naar een manier om dit soort massieve aggregatie te veroorzaken in kankercellen. In sommige kankertypes wordt ontregeling van de eiwithuishouding al met succes toegepast (bijvoorbeeld Bortezomib), maar in vergelijking met huidige producten zou onze technologie dit specifieker moeten kunnen doen, en dus hopelijk met minder bijwerkingen voor de patiënt.

Ons onderzoek is nog in een erg vroege fase. Zelfs als we succesvol zijn zal er nog een hele weg af te leggen zijn in het kader van een farmaceutisch bedrijf vooraleer er een echt product van gemaakt kan worden. De steun van de Stichting tegen Kanker is erg belangrijk omdat het ons in staat stelt om een team van onderzoekers gefocust te houden op de mogelijkheden van onze technologie in kanker.