‘Grants Cancer Prevention Research’ - Stichting tegen Kanker financiert 7 preventieonderzoeksprojecten

40% van alle kankers zijn te voorkomen door preventief een aantal risicofactoren weg te nemen

Het aantal kankers blijft stijgen in België en er is voldoende bewijs dat preventie een wezenlijk verschil kan maken. Daarom besloot Stichting tegen Kanker onderzoeksprojecten naar preventie nog meer financieel te ondersteunen. Op 25 oktober 2021 lanceerde zij een eerste projectoproep voor de toekenning van ‘Grants Cancer Prevention Research’. De resultaten zijn vandaag bekend.

Preventie is één van de drie missies van Stichting tegen Kanker, naast de financiering van wetenschappelijk onderzoek en ondersteuning van mensen met kanker. Preventie is essentieel, vooral wanneer we weten dat gezonde gewoonten het jaarlijkse aantal kankergevallen kan verminderen. In België tellen we jaarlijks zo’n 72.000 gevallen. 40% hiervan m.n. 28.000 gevallen zouden kunnen worden vermeden.

Investeren in onderzoek naar primaire en secundaire preventie 

Bij primaire preventie onderzoekt men hoe de risicofactoren kunnen worden aangepakt. Het gaat hier over roken, alcohol, overgewicht, gebrek aan lichaamsbeweging, onevenwichtige voeding, blootstelling aan uv-stralen, enz. Ook wordt onderzocht hoe men de vaccinatiegraad kan verbeteren als de doeltreffendheid ervan bij bepaalde kankers is bewezen.

Bij secundaire preventie wordt onderzocht hoe de bestaande screening kan worden verbeterd of hoe nieuwe vormen van screening kunnen worden ontwikkeld voor mensen die een bijzonder risico lopen (zoals screening op longkanker bij rokers). Deelnemen aan screeningprogramma's kan levens redden door de vroege opsporing van bepaalde kankervormen.

In 2022 wordt 1.737.152 euro uitgetrokken voor 7 veelbelovende onderzoeksprojecten.

Uit de 16 projecten die werden ingediend, selecteerde een nationale jury van onafhankelijke deskundigen 7 projecten. Het bedrag van de Grants Cancer Prevention Research 2022 wordt verdeeld over deze projecten, die binnen één à twee jaar moeten worden gerealiseerd. Twee projecten zijn gericht op primaire preventie, de andere vijf op secundaire preventie. 

Projecten primaire preventie

• Het VUB-project in samenwerking met UGent en het Vlaams instituut Gezond Leven gaat over de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een voedingsprogramma bij studenten uit het hoger onderwijs.
• UCLouvain voert een experimentele studie uit om roken bij adolescenten te voorkomen.

Projecten secundaire preventie 

• ULiège heeft in samenwerking met Sciensano een project ingediend. Het onderzoek wil kijken of vrouwen die niet deelnemen aan regelmatige screening op baarmoederhalskanker, makkelijker en doeltreffender kunnen worden bereikt. Ze testen hiervoor een strategie uit door kits op te sturen met de post, waarbij de urine moet worden teruggestuurd om die op HPV te testen.
• UGent heeft in samenwerking met het Centrum voor Kankeropsporing, Universiteit Antwerpen en Thomas More Mechelen-Antwerpen vzw projecten ingediend om borstkankerscreening te bevorderen bij vrouwen met een lage gezondheidskennis die zich te weinig laten screenen. Ze willen dit verbeteren via Community Health Workers in Vlaanderen bij het project van UGent, of via gepersonaliseerde herinneringsbrieven bij het project van Universiteit Antwerpen.  
• Universiteit Antwerpen werkt ook aan een project om (ex-)rokers met een hoog risico te screenen op longkanker.
• Een project van de KULeuven in samenwerking met het Jules Bordet Instituut stelt een innovatieve secundaire preventiebenadering voor. Die wil mensen met een erfelijk kankersyndroom (TP53) en die een extreem hoog risico lopen om kanker te ontwikkelen (70-100%), beter controleren en zo kanker vroegtijdig op te sporen.

"Vrouwen die leven in moeilijke omstandigheden nemen minder vaak deel aan het bevolkingsonderzoek borstkankerscreening. Dit is problematisch aangezien borstkanker een van de belangrijkste oorzaken is van sterfte, en kankerscreening de beste overlevingskansen biedt door kanker in een vroeg stadium op te sporen. Onderzoek heeft aangetoond dat interventies die gericht zijn op het verhogen van gezondheidsvaardigheden deze sociale kloof kunnen verkleinen. 

Dankzij de middelen van Stichting tegen Kanker zal een interventie worden ontwikkeld waarbij Community Health Workers worden ingezet om in kwetsbare buurten vrouwen te ondersteunen bij het nemen van een geïnformeerde beslissing rond borstkankerscreening. Community Health Workers zijn hulpverleners die de context van sociale kwetsbaarheid zelf ook meemaakten en op die manier een brugfunctie kunnen opnemen tussen de gezondheidszorg en de doelgroep. Internationaal is bewezen dat Community Health Workers effectief zijn in het verspreiden van gezondheidsinformatie, het vergroten van de toegang tot zorg en het ondersteunen van kwetsbare bevolking om barrières te overwinnen."

Prof. Sara Willems

Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, Universiteit Gent

Ontdek hier de laureaten.