Postdoctorale mandaten | Dr. Alessandra Camboni: De vruchtbaarheid na kanker herstellen

Een behandeling tegen kanker kan een leven redden, maar een patiënt ook onvruchtbaar maken. Tegenwoordig is het proberen behouden van de vruchtbaarheid een integraal onderdeel van de kankerzorg. In kader van het mandaat van Stichting tegen Kanker zet dr. Alessandra Camboni samen met haar team haar onderzoek voort naar de ontwikkeling van een kunstmatige eierstok om de vruchtbaarheid na kanker te herstellen.

Dr. Alessandra Camboni: “Chemo en radiotherapie vernietigen kankercellen, maar beschadigen ook gezond weefsel. In de eierstokken kunnen ze de productie van eicellen definitief compromitteren, met onvruchtbaarheid als gevolg. Veel jonge vrouwen met kanker laten daarom voorafgaand aan hun behandeling ovariumweefselfragmenten invriezen, om het na herstel opnieuw te laten inplanten.

Hierdoor zijn er tot nu toe wereldwijd meer dan 130 kinderen geboren, maar de techniek is niet zonder risico’s. Bij sommige kankers, zoals leukemie, kan het zijn dat de verwijderde eierstokken kwaadaardige cellen bevatten, waardoor de ziekte zich na de inplanting mogelijk opnieuw in het vrouwenlichaam verspreidt.”

De eerste belangrijke stappen zijn gezet

Het enige alternatief lijkt… een artificiële eierstok. Dr. Alessandra Camboni: isoleerden we eerst eierstokweefsel is opgebouwd eventuele verborgen kankercellen. Vervolgens maakten we het ovariumweefsel kunstmatig na. Afgelopen onderzoeksjaar groeiden we in vitro (in het laboratorium) de matrixcellen, ook stroma genoemd, die de follikels in de eierstok omgeven. We hebben aangetoond dat het mogelijk is om in vitro celdiff erentiatieprocessen na te bootsen. Indien juist gestimuleerd, zijn deze stromale cellen mogelijk in staat om de rijping van follikels te bewerkstelligen. Dit is erg belangrijk omdat de follikels niet alleen kunnen worden ingeplant. Ze hebben specifieke ondersteuning nodig om goed te groeien en eicellen te kunnen produceren. Die kunnen de eierstok dan verlaten om bevrucht te worden.”

Een experimentele aanpak

In de huidige onderzoeksfase is de benadering nog experimenteel. “Voordat we kunnen overgaan tot klinische studies bij vrouwelijke patiënten zijn er nog vele tests nodig om de veiligheid van deze techniek te bewijzen”, verklaart dr. Alessandra Camboni. “Momenteel bevinden we ons in de preklinische fase van het onderzoek. Het duurt nog meerdere jaren voordat we kunnen overgaan op klinische trials. Dankzij de vrijwillige medewerking van verschillende patiëntes van de Cliniques universitaires Saint-Luc hebben we het geluk dat we reeds met menselijk ovariumweefsel kunnen werken. Hierdoor kunnen we sneller, grotere stappen maken binnen ons onderzoek.”

Laatst aangepast op: 30/09/2019