Nieuwsbrief oncodiëtiek Februari 2018

Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar het verband tussen fysieke activiteit en kanker. Ook hierover zullen we je in de toekomst informeren via deze nieuwsbrief. Voeding en fysieke activiteit hangen immers nauw samen. Verder: voedingsvezels bij bekkenbestraling, het effect van ondervoeding op neutropenie en meer…

Actueel

Fysieke activiteit in kankerpreventie
“30 minutes a day, keep the doctor away”

Dagelijks 30 minuten bewegen helpt bepaalde kankers voorkomen. Maar ook niet te lang stilzitten is belangrijk…

Iedere dag 30 minuten matig fysiek actief zijn helpt het risico op kankers van borst (na de menopauze), baarmoederslijmvlies en dikke darm beperken. Het lijkt erop dat dit op meerdere manieren werkt: fysieke activiteit heeft bv. een regulerende invloed op het hormonale systeem en versterkt het immuunsysteem. Mogelijk schadelijke stoffen zullen ook sneller bewegen doorheen de darm. Bovendien helpt fysieke activiteit overgewicht voorkomen, wat een risicofactor is voor meer dan 10 verschillende kankertypes.

In combinatie met voldoende fysieke activiteit is het ook belangrijk lang zitten te vermijden. Dat kan overgewicht en hyperglycemie en hyperinsulinemie in de hand werken. Die laatste twee zijn metabole factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van verschillende kankertypes.

Meer lezen? Praktische tips?

• www.kanker.be/kankerpreventie > Beweeg
• www.aicr.org/reduce-your-cancer-risk/physical-activity/ 

Radiotherapie bekken
Niet langer vezelbeperking?

Vezelbeperking lijkt niet langer aan te raden bij radiotherapie ter hoogte van het bekken. Vezelverrijking lijkt een betere aanpak.

In een gerandomiseerde, gecontroleerde studie bij 166 patiënten gaf vezelverrijking ( > 18 g/d) van de voeding met niet-zetmeel polysachariden lagere gastro-intestinale toxiciteit door radiotherapie ter hoogte van het bekken. Gebruikelijke vezelinname (controlegroep), maar ook vezelbeperking (< 10 g/d), gaven daarentegen een toename van de toxiciteit. Dit zowel tijdens de radiotherapie als 1 jaar na de behandeling.

Verder werd ook een significante daling van calorie-, eiwit- en vetinname vastgesteld bij normale en beperkte vezelinname, ten opzichte van verhoogde vezelinname. 

Tussen de drie groepen was geen significant verschil in stoelgangfrequentie, noch qua vorm, noch qua concentratie van korte keten vetzuren. 

Meer lezen?

Wedlake L. et al. Randomized controlled trial of dietary fiber for the prevention of radiation-induced gastrointestinal toxicity during pelvic radiotherapy. Am J Clin Nutr. 2017 Sep;106(3):849-857.

Neutropenie door chemotherapie
Frequenter bij ondervoeding

Een toenemend aantal studies duidt ondervoeding aan als voorspellende factor voor neutropenie door chemotherapie.

Een Portugese studie bij 45 patiënten toont een significant verband tussen de voedingsstatus (volgens MUAC - Mid Upper Arm Circumference) en neutropenie. Patiënten die neutropenie ontwikkelden, vertoonden vaker en meer ernstige ondervoeding voorafgaand aan de start van de chemotherapie.

De onderzoekers sporen aan tot snelle aanpak van ondervoeding, om zo de negatieve impact ervan om te keren of te beperken, en chemotherapie geïnduceerde neutropenie te voorkomen.

Meer lezen?

Barata A. et al. Nutritional status and chemotherapy induced neutropenia. Clin. Nutr. Volume 36, Supplement 1, Page S83. September 2017.

Referenties & tools

Stichting tegen Kanker
Nieuw: smaakveranderingen bij kanker

Stichting tegen Kanker ontwikkelde nieuwe tools rond smaakveranderingen bij kanker. 

Smaakveranderingen bij kanker komen vaak voor: tot meer dan 80% van de patiënten worden ermee geconfronteerd. Ze worden veroorzaakt door het kankerproces en/of de behandeling(en). Omdat de oorzaken uiteenlopend zijn, zijn er ook verschillende types smaakverandering. Iedere smaakverandering vraagt dan ook een specifieke aanpak. 
De aanpak van smaakveranderingen is belangrijk, om ondervoeding en daling van de levenskwaliteit te voorkomen.

Stichting tegen Kanker wil patiënten met smaakveranderingen ondersteunen. Daartoe ontwikkelde ze volgende tools:

• Een webrubriek op de site van Stichting tegen Kanker: www.kanker.be/smaak met:
  • Algemene tips en tricks
  • Specifieke tips in functie van het type smaakverandering
  • Recepten
     
• Een affiche. Verspreidt u de boodschap onder uw patiënten, door ze uit te hangen in uw wachtzaal?
  • Bestel de affiche (vergeet niet uw postadres toe te voegen)
  • Download de affiche 

Vasten, restrictieve diëten en kanker
Nieuw : Frans expertiserapport