Voeding bij kanker - professionals

Save the date!

Overzicht geplande nascholingen en vormingen oncodiëtiek
           

Smaakveranderingen bij kanker

Smaakveranderingen bij kanker komen vaak voor: tot meer dan 80% van de patiënten worden ermee geconfronteerd. Ze worden veroorzaakt door het kankerproces en/of de behandeling(en).
Omdat de oorzaken uiteenlopend zijn, zijn er ook verschillende types smaakverandering. Iedere smaakverandering vraagt dan ook een specifieke aanpak.

De aanpak van smaakveranderingen is belangrijk, om ondervoeding en daling van de levenskwaliteit te voorkomen.

Stichting tegen Kanker wil patiënten met smaakveranderingen ondersteunen. Daartoe ontwikkelde ze een webrubriek met algemene tips en tricks, specifieke tips in functie van het type smaakverandering en recepten. 

We ontwikkelden ook een affiche :

• Download de affiche (PDF)

• Bestel de affiche per e-mail

Voeding na kanker
Eerste onderzoeksresultaten

Er is toenemende aandacht voor voeding na kanker. Stichting tegen Kanker bundelde de meest recente onderzoeksresultaten in dit domein voor diëtisten en andere (para)medici. 

Ze ontwikkelde ook een affiche om patiënten te sensibiliseren.

Voor wie een kankerbehandeling achter de rug heeft, kan voedingsaandacht immers belangrijk zijn. Zoals je kan lezen in onze fiche, worden best de algemene kankerpreventietips rond voeding opgevolgd. Daarnaast kunnen specifieke voedingstips* gegeven worden, per kankertype waarvoor behandeld werd. Deze voedingsaandacht kan helpen beschermen tegen herval, een nieuwe kanker en andere chronische ziekten.

Bestel per e-mail:

• De affiche

of download (PDF):

• De folder

• De affiche

* De adviezen per kankertype waarvoor behandeld werd, zijn tweeërlei:
o Vette druk: adviezen (voornamelijk) uit primaire preventie met sterke bewijskracht, die ook na kanker gevolgd moeten worden
o Gewone druk: adviezen na kanker op basis van de meeste recente reviews 

Referenties

• Bagnardi, V. et al. Light alcohol drinking and cancer: a meta-analysis. Annals of Oncology [online], August 2012.
• Cao Y, Willett WC, Rimm EB, et al. Light to moderate intake of alcohol, drinking patterns, and risk of cancer: results from two prospective US cohort studies. BMJ. Published online August 18 2015​
• http://wcrf.org/int/research-we-fund/continuous-update-project-findings-reports
• Institut National du Cancer. Identifier et prévenir les risques de second cancer primitif chez l'adulte. France, 2013.
• World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research. Continuous Update Project Report: Diet, Nutrition, Physical Activity, and Breast Cancer Survivors. 2014. Available at: www.wcrf.org/sites/default/files/Breast-Cancer-Survivors-2014-Report.pdf
•  World Cancer Research Fund / American Institute for Cancer Research. Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer, a Global Perspective. Washington D.C. AICR, 2007.

Infografiek "Ondervoeding bij kanker : Onderschat de impact niet!"

Klik op de illustratie om deze folder te downloaden, of bestel de infografiek per email.

Inschrijvingsformulier voor de databank van diëtisten werkzaam in oncologie

Klik hier om het inschrijvingsformulier te downloaden. Stuur het ingevuld en ondertekend op naar Stichting tegen Kanker, Algemeen secretariaat, Leuvensesteenweg 479, 1030 Brussel

Klik hier om de databank van oncodiëtisten te raadplegen.

Nieuwsbrief oncodiëtiek

Deze elektronische nieuwsbrief is gratis en verschijnt drie keer per jaar (februari, mei en oktober). De publicatie bevat informatie over studiedagen en bijscholingen, nieuwigheden, publicaties, tools en referentiesites op het internet, zowel van Stichting tegen Kanker als van andere organisaties, op nationaal en internationaal gebied.

Wilt u de Nieuwsbrief oncodiëtiek gratis driemaal per jaar ontvangen in uw mailbox?

Schrijf u dan hier in

Lees hier de vorige nieuwsbrieven.

ESPEN Guidelines and recommendations on (mal)nutrition in cancer

Download de Espen richtlijnen rond voeding bij kanker.

Download de aanbevelingen van de expertengroep van Espen rond kanker-gerelateerde ondervoeding

Bekijk en download het handige, beknopte overzicht van Stichting tegen Kanker 

Interessante publicaties

Hieronder vind je interessante boeken rond oncodiëtiek, specifiek voor professionals. Een lijst met boeken die ook voor patiënten geschikt zijn, vind je hier.

Voeding en kankerpreventie

Voeding tijdens kankerbehandeling en na kanker

Boeken NL / Books EN / Livres FR

NL

De kankerpatiënt, een boek voor verpleegkundigen en andere hulpverleners

Tóth-van den Berg J., van Rees T.
Bohn Stafleu Van Loghum
ISBN 9031334553

• Geen specifiek boek rond voeding, maar wel rond de verschillende behandelingen en kankertypes, bestemd voor paramedici.

Handboek voeding bij kanker

Vogel J. et al.
Uitgeverij de Tijdstroom
ISBN 9789058982988

• Tweede, geheel herziene druk. Een omvangrijk Nederlands standaardwerk voor de voedingszorg voor (ex)kankerpatiënten, gebaseerd op uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek en op ervaring uit de praktijk van de oncologische diëtetiek.

Leidraad voor voedingsdeskundigen bij kanker

Doornink N. et al.   
De Toorts
ISBN 9060208102

• Boek rond de verschillende voedingsproblemen en –raadgevingen, bij verschillende kankertypes en –behandelingen, in de verschillende stadia.

Slikstoornissen bij volwassenen, een interdisciplinaire benadering

Kalf H.
Bohn Stafleu van Loghum – http://www.bsl.nl/
ISBN 9789031350605

• Dit praktijkgerichte boek behandelt de zorg voor mensen met een orofaryngeale slikstoornis, bv. door een tumor. Er wordt aandacht besteed aan actuele definities, oorzaken en gevolgen, diagnostiek en behandeling. Voeding, mondverzorging en ethische aspecten van kauw– en slikstoornissen worden behandeld.

EN

Clinical Nutrition for Oncology Patients

Mary Marian en Susan Roberts
Jones and Bartlett Publishers
ISBN 9780763755126

• Voor meer info en de gedetailleerde inhoudsopgave van dit Engelstalige boek kan u hier klikken.

Nutrition and the cancer patient

Del Fabbro E. et al.
Oxford University Press
ISBN 978-0-19-955019-7

• Meer dan 500 pagina’s achtergrondinfo en praktische, klinische adviezen voor voedingsbegeleiding van de kankerpatiënt op ieder moment van het ziekteproces. Zowel tijdens de behandeling, als in survivorship, bij vergevorderde en recidiverende kankers, en palliatieve ondersteuning.

Nutritional Oncology

Heber D. et al.
Elsevier
ISBN 0-12-088393-7

• Biologie, epidemiologie, onderzoek rond voeding en kankerpreventie, gennutriënt interactie en kankerpreventie, voeding bij kanker, praktische richtlijnen.

The Clinical Guide to Oncology Nutrition

Elliott L. et al.
American Dietetic Association
ISBN 9780880913393

• Basisreferentie van oncologische voedingszorg in screening, behandelingsprotocollen, pharmacologisch management.

FR

Les alimentations artificielles en fin de vie

Frings M. & Latteur V.
Editions Racine
ISBN 2-87386-430-3

• Een boek dat zich specifiek situeert in de palliatieve en terminale setting. Het geeft adviezen voor zorgverleners om de voedingsbegeleiding in deze fase te optimaliseren en zo te laten bijdragen aan een waardig levenseinde.

Interessante websites

Voeding en kankerpreventie

• Voeding / alcohol / gewicht / fysieke activiteit :

  • www.wcrf.org/int/research-we-fund/continuous-update-project-findings-rep...

  • https://www.wcrf.org/dietandcancer

  • www.wcrf.org/int/link-between-lifestyle-cancer-risk

Voeding tijdens kankerbehandeling

• Alcohol: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3322/caac.21142/full (in het Engels)

• Commissie oncologie van de Vlaamse Beroepsvereniging van Diëtisten, VBVD: http://vbvd.be/themas/oncologie

• Espen, European Society for Clinical Nutrition and Metabolism: www.espen.org (in het Engels)

• Fysieke activiteit: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3322/caac.21142/full (in het Engels)

• SIB op maat, informatie over bijwerkingen van kankerbehandelingen: www.sibopmaat.nl

• Stuurgroep Ondervoeding Nederland: www.stuurgroepondervoeding.nl

• Vlaamse Diëtisten tegen Ondervoeding, VdiTO: www.vdito.be

• Voeding bij kanker: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3322/caac.21142/full (in het Engels)

• Voeding bij kanker: https://www.wcrf.org/dietandcancer

• Voedingsrichtlijnen oncologische zorg Nederland: www.oncoline.nl > Niet-tumorspecifiek > Voeding en dieet

Voeding na kanker

Voeding:

• http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3322/caac.21142/full (in het Engels)
• ​www6.inra.fr/nacre/Actualites/Rapport-INCa-second-cancer-2013

Voedingssupplementen:

• http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3322/caac.21142/full  (in het Engels)

Alcohol:

• http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3322/caac.21142/full (in het Engels)
• www6.inra.fr/nacre/Actualites/Rapport-INCa-second-cancer-2013

Fysieke activiteit:

• http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3322/caac.21142/full (in het Engels)