Co-enzym Q10 (ook wel CoQ10, Q10 of ubiquinone genoemd) is een vitamine-achtige stof die door het menselijk lichaam aangemaakt wordt. De stof zit ook in voeding zoals vette vis (zalm, tonijn, …) , orgaanvlees (lever enz.) en volle granen. Het is op de markt verkrijgbaar als voedingssupplement. Q10 speelt een belangrijke rol in de energieproductie van de cellen en is een antioxidant. Dat is een stof die oxidatie tegengaat en dus de vorming van vrije radicalen in ons lichaam.
Vrije radicalen zijn agressieve, schadelijke stoffen die bijvoorbeeld tot kanker kunnen helpen leiden (1). Q10 zou algemeen ook de weerstand kunnen bevorderen (1,3).
Toepassingen bij kankerbehandeling
Q10 kan door zijn antioxidatieve werking de harttoxiciteit van doxorubicine (Adriblastina®, Caelyx®, Doxorubicine®, Myocet®) verminderen (1,4).
Q10 zou verder chronische vermoeidheid bij kanker kunnen verminderen. Dit moet echter door bijkomend onderzoek worden bevestigd (1,3).
Een voedingssupplement dat coenzyme Q10 combineert met riboflavine en niacine werd getest bij 84 borstkankerpatiënten die tamoxifen namen. Het voedingssupplement zorgde voor een verbetering van waarden als triglyceriden en cholesterol. De verhoging van deze parameters werd toegeschreven aan de tamoxifenbehandeling. Er was ook een verbetering van een aantal bloedwaarden die kunnen gelinkt worden aan een betere prognose en antioxidantstatus. (5)
Mogelijke negatieve effecten bij kankerbehandeling
Omwille van de antioxidatieve werking zou Q10 theorethisch het effect van behandelingen met een oxiderende werking kunnen verminderen. Dat is het geval bij radiotherapie, cyclofosfamiden, dacarbazine, platinumanalogen, anthracyclines en antitumorale antibiotica bleomycine en mitomycine.
Algemene bijwerkingen
De bijwerkingen van Q10 zijn zeldzaam, maar eventueel kunnen misselijkheid, diarree en verlies van eetlust optreden (2).
Interacties met andere geneesmiddelen en voedingssupplementen
Q10 kan de behoefte aan insuline verminderen. Meld gebruik aan uw arts (4).
Raadpleeg tevens uw arts als u Q10 neemt in combinatie met de bloedverdunner warfarine: Q10 kan de werking ervan verminderen. Omgekeerd kunnen statines en bètablokkers de werking van Q10 verminderen (4).
Andere voedingssupplementen kunnen ook een suikerverlagend (aloë vera, betaglucanen, gember, ginkgo biloba, ginseng, knoflook, kurkuma en visolie/omega-3 vetzuren) en een bloedverdunnend (druivenpitextract/resveratrol, gember, ginkgo biloba, ginseng, knoflook/quercetine, kurkuma, lijnzaad, visolie/omega-3 vetzuren en vitamine E) effect hebben. Wees voorzichtig bij het gebruik en meld combinatiegebruik zeker aan uw arts.
Dosering voor volwassenen
Q10 moet met voorzichtigheid gebruikt worden in combinatie met radiotherapie, cyclofosfamiden, dacarbazine, platinumanalogen, anthracyclines en antitumorale antibiotica bleomycine en mitomycine. Gebruik in dat geval geen Q10 tijdens de behandeling en ook niet 2 dagen ervoor en erna.
Meestal worden dosissen tussen 50 en 300 mg per dag gebruikt (3). Volg de aanwijzingen op de verpakking.
In België zijn dosissen tot 200 mg per dag toegelaten. Raadpleeg altijd uw oncoloog of behandelend arts, zeker bij gebruik van hogere dosissen.
Referenties
- www.cancer.gov
- www.mskcc.org/
- www.cam-cancer.org
- Morey B. et al. A review of evidence-based practice in nutrition related complementary therapies: improving the knowledge of dietitians. Cancer Forum, Vol 35 Issue 2, 2011.
- www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed > search term: Premkumar AND q10