Ben je op zoek naar concrete informatie over het gebruik van voedingssupplementen (vitamines, kruiden, planten …) tijdens een kankerbehandeling? Deze wegwijzer biedt een overzicht van 20 vaak gebruikte supplementen, hun toepassingen én de voor- en nadelen van hun gebruik.
Voor je voedingssupplementen inschakelt, raden we je aan onze belangrijke informatie over het gebruik ervan aandachtig te lezen. De overzichtstabel achter deze link toont ook hoe voedingssupplementen soms vriend én vijand kunnen zijn.
Vitamine B6 (pyridoxine) speelt een rol in het spijsverteringsstelsel (metabolisme van eiwitten, vetten en koolhydraten), het zenuwstelsel en de immuniteit (1). Tot slot komt het ook tussen in processen die zorgen voor een gezonde huid en rode bloedcellen.
Vitamine B6 is vooral terug te vinden in vis, kip, varken en lever, maar ook in plantaardige bronnen als volle granen en tarwekiemen, bananen en ander fruit, groene bladgroenten en gedroogde bonen. De beschikbaarheid van vitamine B6 is groter in dierlijke dan in plantaardige bronnen (2).
Vitamine B12 (cyanocobalamine) komt tussen in de vorming van bloedcellen, bepaalde functies van het zenuwstelsel, het foliumzuur- en koolhydraatmetabolisme.
Vitamine B12 komt voor in vlees, vis, eieren en melkproducten. Doordat het uitsluitend in dierlijke bronnen te vinden is, kunnen veganisten er een tekort aan ontwikkelen (2). Het is wel terug te vinden in verrijkte ontbijtgranen.
Hoewel onderzoeken soms tot tegenstrijdige resultaten leiden en bijkomend onderzoek nodig is, lijkt het erop dat vitamine B6, in supplementen van minstens 400 mg (3), het zogenaamde ‘hand-voetsyndroom’ zou kunnen voorkomen, verminderen of verhelpen (1,4,5). Dit syndroom wordt gekenmerkt door een roodheid, gevoeligheid en vervellen van handen en voeten. Het is een gekende bijwerking bij bepaalde chemotherapeutica als capecitabine (Capecitabine®, Xeloda®), 5 fluorouracil (5FU®) en lyposomale doxorubicine (Adriblastina®, Caelyx®, Myocet®) (4,5).
Vitamine B6 kan de werkzaamheid van cisplatine op de cellen verhogen, voor een bepaald type longkanker en in bepaalde omstandigheden (6).
Vitamine B12 vermindert de toxiciteit van de Vinblastine® (4).
In de behandeling met Pemetrexed is de voorafgaande toediening van vitamine B12 (en ook foliumzuur) onontbeerlijk, gezien het risico op levensbedreigend beenmergfalen (7).
Er zijn vooralsnog geen negatieve effecten bij kankerbehandeling bekend voor vitamines B6 en B12.
Af en toe kan suppletie van vitamine B6 hoofdpijn, misselijkheid, buikpijn, eetlustverlies, overgevoeligheid aan zonlicht, allergische huidreacties, milde kalmerende/verdovende effecten en milde gevoelsstoornissen geven.
Langdurige inname kan leiden tot perifere zenuw- en coördinatiestoornissen, sterke kalmering/verdoving en ademhalingsmoeilijkheden. Stopzetting van de inname doet de symptomen verdwijnen (1,8).
Er worden weinig bijwerkingen gerapporteerd bij inname van supplementen van B12. Het kan in uitzonderlijke gevallen wel leiden tot diarree, bloedklonters, jeuk, allergische reacties en andere neveneffecten (9).
Bepaalde geneesmiddelen (bijvoorbeeld bepaalde antibiotica, geneesmiddelen bij astma en andere longziekten, epilepsie) kunnen een de vitamine B6 status beïnvloeden.
Omgekeerd kan vitamine B6 de werking van sommige geneesmiddelen bij depressie, antibiotica, hartproblemen en Parkinson beïnvloeden (9,10). Neemt u zulke geneesmiddelen, dan dient u steeds te overleggen met uw arts alvorens een vitamine B6 supplement in te schakelen.
Inname van hoge doses foliumzuur kan een tekort aan vitamine B12 maskeren (1,9).
Voor volwassenen is een inname van 2 (vrouwen) en 3 (mannen) mg vitamine B6 per dag aangewezen. Voor vitamine B12 is dat 4 µg voor vrouwen en mannen (10).
Bij een hand- voetsyndroom lijkt het effect zichtbaar bij dagelijkse inname van 400 mg vitamine B6 per dag. Overleg inname van dergelijke hoge doses altijd vooraf met uw arts (3).
Ben je op zoek naar meer gedetailleerde informatie? Vond je het supplement of de informatie die je zocht niet? Mogelijk vind je wat je zoekt wel op een van volgende websites:
Deze toepassing is een realisatie van Stichting tegen Kanker. Ze kwam tot stand onder de supervisie van dr. An Vandebroek, medisch oncologe, ZNA Antwerpen en dr. Fanny Bauvet, medisch oncologe, ziekenhuis Sainte-Anne Saint-Remi Brussel.Ook Antikankerfonds verleende inhoudelijke goedkeuring voor de fiches.
De informatie in de fiches van deze toepassing is louter informatief, enkel voor persoonlijk gebruik en vervangt geen medische consultatie. De fiches mogen op geen enkele manier worden verspreid zonder Stichting tegen Kanker als bron te vermelden.